Het bestuur en de leden van Capella Groningen bedanken iedereen die in 2019 op onze vereniging gestemd heeft in het kader van de Rabobank Clubkas Campagne. Uw stemmen brachten maar liefst € 345,= op. Dit bedrag kunnen we goed gebruiken.
Natuurlijk willen wij ook Rabobank Stad en Midden Groningen, initiator van deze clubactie, bedanken.
Als u rekeninghouder bij deze Rabobank bent, maar nog geen lid, kijk dan hier hoe u dat kunt worden. Dan kunt u ons wellicht volgend jaar ook ondersteunen!
Zondag 9 juni 2019 Jacobuskerk Zeerijp, aanvang 15.00 uur
In 2019 is het 350 jaar geleden dat de bond van Hanzesteden zijn laatste officiële vergadering hield en 30 jaar geleden dat Capella Groningen werd opgericht. Het koor viert dit jubileum met een feestelijk jaarprogramma rond muziek en de Hanze met in Zeerijp het zomerprogramma Bruiloftsfeest in de Hanze..
De Hanze bracht zijn steden grote welvaart. Daarmee kwam muziek voor persoonlijke feesten, wat eerder een privilege van de adel was, binnen het bereik van burgers. Vooral bij bruiloften probeerden rijke families elkaar af te troeven met muzikale pracht en praal. Dit nam zulke vormen aan, dat in veel steden strenge regels werden opgesteld. Per sociale klasse werd vastgelegd hoeveel muziek en hoeveel muzikanten bij een huwelijksdienst waren toegestaan.
Composities die voor bruiloften waren geschreven, werden vaak in een kleine oplage, maar uiterst verzorgd gedrukt, met een fraaie titelpagina, waarop het bruidspaar en de huwelijksdatum werden vermeld.
In dit concert komt bruiloftsmuziek uit alle windstreken van de Hanze bij elkaar: van Lübeck en Hamburg, tot Kopenhagen, Tallinn en Groningen. Beroemde componisten als Buxtehude en Praetorius worden afgewisseld met minder bekende, zoals de Bremer stadsmuzikant Lüder Knop en de uit Kampen afkomstige Johannes Wanning. De muziek is uiteenlopend van stijl: van polyfone motetten op sensuele teksten uit het Hooglied tot feestelijke dansen en sprankelende aria’s. Veel stukken bevatten vroeg barokke tekstuitbeelding, zoals een motet van Sweelinck, waarin het bruidspaar wordt vergeleken met tortelduiven, die ook in de muziek naar hartenlust tortelen.
Het concert wordt uitgevoerd met een feestelijk uitgebreide muzikale bezetting. Naast het koor treden sopraan Marjon Strijk, twee violen en een continuo van gamba en klavecimbel op. Daarbij wordt een speciaal ‘Hanze-klavecimbel’ gebruikt: een instrument met transpositieklavier, zoals indertijd door de firma Ruckers in Antwerpen werd gebouwd. Die klavecimbels waren over het gehele Hanzegebied verspreid en van meerdere componisten op dit programma is zeker dat ze erop gespeeld hebben. Klavecinist Johann Hofmann liet als eerste zo’n ‘Hanze-klavecimbel’ reconstrueren en zal dit unieke instrument tijdens het concert bespelen.
Wees welkom in Zeerijp, waan u op een bruiloft in een van de pittoreske Hanzesteden ten tijde van de Gouden Eeuw en proost daarna met ons op de zomer en de liefde!
‘Zomer in Zeerijp’
Traditiegetrouw serveert Capella Groningen na afloop van het concert in Zeerijp een drankje met door koorleden gemaakte hapjes als afsluiting van het seizoen. Graag reserveren; de voorverkoopprijs is inclusief!
Kaarten reserveren op reserveringen@capellagroningen.nl of 050-3095698.
Toegang ‘Zomer in Zeerijp’ = concert & hapje & drankje: reserveren € 19; jonger dan 12 jaar € 3; tot 18 jaar & studenten tot 25 jaar (collegekaart) € 8
Toegang alleen concert: aan de zaal € 18; bij reservering € 16; jonger dan 12 jaar gratis; tot 18 jaar & studenten tot 25 jaar (collegekaart) € 5
Dit jaar bestaat Capella Groningen 30 jaar. Dat vieren wij met een feestelijk jaarprogramma van bijzondere concerten rond één thema: muziek en de Hanze.
Muziek was voor de Hanzesteden één van de middelen om welvaart te tonen aan handelspartners en concurrerende steden. De goed bereisbare handelsroutes, in combinatie met de vraag naar muziek in de steden, gaven musici de gelegenheid om op pad te gaan voor een muzikale opleiding of voor werk. Bovendien maakte het handelsnetwerk een grote verspreiding van bladmuziek mogelijk. Het kan haast niet anders dan dat de infrastructuur van de Hanze een sleutelrol heeft gespeeld in de internationale verspreiding van muziek en muzikale stijlen. In de Hanzestad Breslau, tegenwoordig het Poolse Wrocław, kruisten twee belangrijke handelsroutes: de Via Regia, die via steden als Frankfurt en Leipzig van oost naar west leidde en de noord-zuid Barnsteenroute, van Gdansk aan de Oostzee naar Italië. Door deze positie groeide de stad uit tot een belangrijk economisch en cultureel centrum. Er zijn veel historische muziekhandschriften uit Breslau overgeleverd. Daarin is vooral grootmeester Orlando di Lasso goed vertegenwoordigd, naast andere meesters uit de Lage Landen, Italië en Duitsland. Invloed van hun muziek is terug te vinden in het werk van lokale Breslause tijdgenoten.
Ons programma is ontleend aan de muziekhandschriften van de Elisabethkerk in Breslau en vormgegeven als een 16e-eeuwse Vesper (preciezer een vesper ‘de Confessore’, aansluitend bij de uitvoeringsdatum 17 maart). De psalmcomposities voor de Vesper zijn van beroemde componisten als Di Lasso, Clemens non Papa en Palestrina. Naar het historische gebruik om in een vesper in plaats van antifonen na elke psalm een motet uit te voeren, wordt elke psalm gevolgd door een compositie van een lokale Breslause componist. Eén daarvan (van Simon Lyra) is alleen in de Breslause handschriften overgeleverd en beleeft in ons concert hoogstwaarschijnlijk de eerste uitvoering in de moderne tijd.
De Vesper wordt compleet gemaakt met een Magnificat van de Breslause componist Thomas Stoltzer, die indertijd al tot ver buiten de eigen stad beroemd was.
Peter Westerbrink(vaste organist van de Der Aa-kerk in Groningen en gespecialiseerd in Noord-Duitse orgelmuziek en de orgelcultuur van de Hanze) zal voorafgaand aan elke psalm, opnieuw op de plaats van antifonen, een muzikale reis vanuit Amsterdam langs verschillende Hanzesteden naar het oosten maken met werken van componisten van de invloedrijke Noord-Duitse Orgelschool (Sweelinck en zijn navolgers in de Noord-Duitse Hanzesteden). Hij bespeelt hierbij de hoofdorgels van Der Aa-kerk en Hippolytuskerk, als een eerbetoon aan de belangrijke plaats die orgelmuziek in de Hanzesteden heeft gehad en aan de vele prachtige orgels die in de bloeitijd van de Hanze in de steden gebouwd zijn.
2019 Capella’s Hanzejaar! Viert u het met ons mee?
Kaartreservering: reserveringen@capellagroningen.nl of 050-3095698.(
Toegang: aan de kerk € 14; voorverkoop/reservering € 12; jonger dan 12 jaar gratis / tot 18 jaar en studenten (collegekaart) € 5
In 2019 bestaat Capella Groningen 30 jaar. Dat wordt gevierd met een jaarprogramma van bijzondere concerten rond één feestelijk thema: muziek en de Hanze. Het is dat jaar 350 jaar geleden dat de laatste officiële vergadering van de bond van Hanzesteden plaatsvond.
Muziek was voor de Hanzesteden één van de middelen om welvaart te tonen aan handelspartners en concurrerende steden. Nam de welvaart toe, dan groeide zowel de mogelijkheid om beroepsmusici aan te stellen als de behoefte aan representatieve muziek. Naast de welvaart was ook de infrastructuur van de Hanzesteden belangrijk voor de ontwikkelingen binnen de muziek. De goed bereisbare handelsroutes, in combinatie met de vraag naar muziek in de steden, gaven musici de gelegenheid om aanzienlijk te reizen voor een muzikale opleiding of voor werk. Bovendien maakte het Handelsnetwerk een grote verspreiding van bladmuziek mogelijk. Het is daarom ondenkbaar dat de infrastructuur van de Hanze geen sleutelrol heeft gespeeld in de internationale verspreiding van muziek en muzikale stijlen.
Gedurende het jubileumjaar zal Capella Groningen drie programma’s brengen, waarin steeds één aspect van de relatie tussen de Hanzebond en muziek centraal staat:
Het jubileumjaar van Capella Groningen wordt ondersteund door een Comité van Aanbeveling:
Sloveense wortels, gerijpt volgens Vlaamse traditie en naar Frans recept op smaak gebracht met verse Italiaanse kruiden. Het klinkt als een culinair experiment, maar het betreft de muziek van Jacobus Gallus (of: Jacob Handl), een van de grootste componisten van de late renaissance. Gallus is minder bekend dan tijdgenoten als Lassus en Gabrieli. Maar zijn muziek, die op creatieve wijze de internationale stromingen van zijn tijd combineert, verdient minstens dezelfde aandacht.
Gallus publiceerde zijn missen in Praag in de tijd dat hij daar cantor was aan de St. Jan na Brzehu. In dezelfde periode verhuisde keizer Rudolf II het Habsburgse hof van Wenen naar Praag. Daarmee werd de stad plotseling een muzikaal centrum van wereldformaat, met componisten en musici uit heel Europa, waaronder Rudolphs illustere kapelmeester Phillippe de Monte.
Capella Groningen voert van Gallus de Missa sopra Sancta Maria uit, een parodiemis gebaseerd op het motet Sancta Maria, virgo virginum van Philippe Verdelot. Ook dit motet staat op het programma. Motieven uit het motet vormen de basis voor de gehele mis. Maar door de variatie, die Gallus daarin aanbrengt, krijgt elk gedeelte een eigen karakter, dat aansluit bij de betekenis van de tekst. Het programma wordt aangevuld met werken van componisten die in dienst waren van het hof in Praag. Het meest omvangrijke daarvan is de Litania Deiparae virginis Mariae van Jacobus Regnart. Inhoudelijk sluit deze litanie, geschreven in de toen nieuwe declamatorische stijl, aan bij het motet van Verdelot. Van beide is de strekking: Heilige Maria, help ons. De thematiek van smeekbede en troost komt terug in de overige stukken op het programma, dat daarom de titel Miserere heeft gekregen. De meeste werken staan in de oude polyfone traditie, maar zijn met complexe ritmes en uitgebreide chromatiek verrassend expressief voor hun tijd. Omdat één van de uitvoeringen plaatsvindt op 11 november is er ook een gebed tot Martinus opgenomen, als ludieke tegenhanger van de vele Sint Maartensliederen die dezelfde avond gezongen zullen worden.
Luitist Israel Golani zal in Groningen en Middelstum zijn medewerking verlenen aan dit concert.
Benieuwd geworden naar een kijkje in de muzikale keuken van Praag aan het einde van de 16eeeuw? Capella Groningen biedt u in dit concert een smaakvolle combinatie van relatief onbekende, maar prachtige muziek.
Toegang voor beide concerten: aan de kerk € 14; voorverkoop/reservering € 12; jonger dan12 jaar gratis / tot 18 jaar en studenten (collegekaart) € 5.
Kaarten reserveren op reserveringen@capellagroningen.nl of telefoon 050-3095698
Dit concert wordt ook uitgevoerd in de Magnuskerk van Bellingwolde onder auspiciën van de Concertcommissie Magnuskerk Bellingwolde, op 11 november aanvang 16 uur. Hiervoor kunnen geen kaarten gereserveerd worden. www.pkn-bellingwolde.nl/concerten
Renaissance
Wedergeboorte van oude muziek
Hoe zou een componist als Purcell zijn muzikale ideeën vormgeven als hij in de 20eeeuw had geleefd? Wat voor harmonieën zou Bach geschreven hebben als hij Schönberg en Messiaen had gekend? Dat zullen we nooit weten. Maar dat de muziek van de oude meesters een prachtig uitgangspunt biedt voor moderne composities bewijst Capella Groningen in het programma ‘Renaissance’. Eeuwenoude muziek wordt uitgevoerd in nieuwe bewerkingen en beleeft zo als het ware een wedergeboorte in de moderne tijd.
De bewerkingen zijn van noordelijke componisten en passen in de klankrijke Scandinavische koortraditie. Van het beroemde Immortal Bachvan Knut Nysted tot Hear my prayervan Purcell/Sanström.
De oude componisten konden waarschijnlijk niet vermoeden dat hun muziek eeuwen later nog zo actueel zou zijn. Omdat indertijd vooral werk van levende componisten werd uitgevoerd, werd het overlijden van een componist als een groot verlies voor de muziekwereld gezien. Als contrast met de nieuwe bewerkingen worden in dit programma déplorations gezongen: klaagliederen van renaissancecomponisten over de dood van een overleden collega. Van de oudst overgeleverde déploration, Armes amoursvan Francois Andrieu, tot het beroemde Nymphes des Boisvan Josquin Desprez. Zo komt de sterfelijkheid van de componisten tegenover de onsterfelijkheid van hun muziek te staan.
Klarinettist/saxofonist Michael Moore zal de contrasterende stukken op het programma door improvisaties met elkaar verbinden. Daarnaast zal hij bij enkele van de klaagzangen ook improviserend samen met het koor optreden.
Het jaarlijkse zomerconcert is voor Capella Groningen een gelegenheid het publiek te verrassen met een bijzonder programma, waarin het koor zich van een heel andere kant laat zien dan bij de concerten door het jaar heen. Ook dit concert kan een unieke ervaring zijn voor iedereen met nieuwsgierige oren, maar geeft tegelijk genoeg te herkennen voor liefhebbers van traditionele oude muziek.
‘Zomer in Zeerijp’
Traditiegetrouw serveert Capella Groningen na afloop van het concert in Zeerijp een drankje met door koorleden gemaakte hapjes als afsluiting van het seizoen. Graag reserveren; de voorverkoopprijs is inclusief!
Toegang ‘Zomer in Zeerijp’ = concert & hapje & drankje: reserveren € 15; jonger dan 12 jaar € 3; tot 18 jaar & studenten tot 25 jaar (collegekaart) € 8
Toegang Anloo en alleen concert Zeerijp: aan de zaal € 14; bij reservering € 12; jonger dan 12 jaar gratis; tot 18 jaar & studenten tot 25 jaar (collegekaart) € 5
Kaarten reserveren op reserveringen@capellagroningen.nl
Dit jaar is ons concert in Zeerijp ingepast in het Jacobusfestival 2018 (http://www.bijjacobus.com). Kaartverkoop en afhalen bestelde kaarten vindt daarom plaats in het Dorpshuis Bij Jacobus tegenover de kerk.
Het bestuur en de leden van Capella Groningen bedanken iedereen die in 2018 op onze vereniging gestemd heeft in het kader van de Rabobank Clubkas Campagne. Uw stemmen brachten maar liefst € 783,62 op. Dit bedrag kunnen we goed gebruiken voor onze toekomstige projecten.
Natuurlijk willen wij ook Rabobank Stad en Midden Groningen, initiator van deze clubactie, bedanken.
Als u rekeninghouder bij deze Rabobank bent, maar nog geen lid, kijk dan hier hoe u dat kunt worden. Dan kunt u ons wellicht volgend jaar ook ondersteunen!
Onder leiding van gastdirigent Adrián Rodríguez Van der Spoel brengt Capella Groningen een bijzonder programma met werk van 16e-eeuwse voornamelijk Spaanse en Italiaanse componisten rondom de thema’s Steniging en Verwoesting. Zware thema’s, maar getoonzet in aangrijpende en indrukwekkende treurmuziek, en passend in de tijd voor Pasen.
In de vieringen van martelaren had de verering van de heilige Stefanus een speciale plek, gezien het grote aantal composities, vooral in de 16e eeuw. Stefanus geldt als de eerste martelaar van het christendom. Hij werd, zo vertelt het bijbelboek Handelingen, gestenigd na in Jeruzalem de hogepriester en de oudsten te hebben beschuldigd van de moord op de Messias. Over dit thema wordt uitgevoerd: het motet Lapidabant Stephanum van Giovanni Pierluigi da Palestrina (1525 – 1594), delen uit de Missa Lapidabant Stephanum (gebaseerd op Palestrina’s motet) van Pedro Ruimonte (1565 – 1627), het motet Stephanus servus dei van Jacquet de Mantua (1483 – 1559), en de hymne Deus tuum van de onbekende Italiaanse componist Giovanni Mateo Asola (1524? – 1609).
Het tweede deel van het programma bestaat grotendeels uit delen uit Lamentaties van Jeremia van Pedro Ruimonte. De klaagliederen van de profeet Jeremia vertellen over de verwoesting van Jeruzalem door de Babyloniërs, het wegvoeren van de mannen als slaven en het achterblijven van vrouwen en kinderen, armen en ouden van dagen. Uitgevoerd worden Lamentatie Feria V Lectio I en Lamentatie Sabbatho Sancto Lectio III. Naast Victoria, Guerrero en Morales is Ruimonte de vierde parel van Spaanse polyfonie. Het programma wordt besloten met het verstilde motet Bow thine ear, O Lord van William Byrd (ca1543 – ca1623), wat ook verhaalt over de verwoesting van Jeruzalem.
Toegang voor beide concerten: aan de kerk € 14; voorverkoop/reservering € 12; jonger dan 12 jaar gratis / tot 18 jaar en studenten (collegekaart) € 5.
Kaarten reserveren via reserveringen@capellagroningen.nl of telefonisch via 050-3095698 (Els Beelen).